بازاندیشی طرح توسعه منطقه‌ای سلسله

برنامه‌های توسعه روستایی، از جمله برنامه‌های توسعه هر کشور برای بهبود شرایط زندگی ساکنان فقیر و کم‌درآمد روستایی و خودکفا کردن آنها در فرایند رشد و توسعه کلی کشور است. هدف برنامه‌های مذکور، تغییر ساختار اجتماعی و اقتصادی حاکم بر جامعه روستایی است. مجری و کارگزار در برنامه‌های مذکور نیز دولت‌ها هستند. طرح توسعه منطقه‌ای سلسله، یکی از مهمترین طرح‌های توسعه‌ روستایی در کشور بوده که قبل از انقلاب، در منطقه الشتر اجرا شده است. با اینکه طرح مذکور، یکی از مهم‌ترین طرح‌های توسعه‌ای در دوران قبل و حتی بعد از انقلاب بوده، متأسفانه تا به حال ناشناخته مانده است. در پژوهش حاضر، تلاش شده است با استفاده از روش اسنادی، ابتدا ابهام‌هایی که درباره طرح مذکور وجود دارد، رفع شود و تصویری جامع و واضح از آن ارائه گردد. سپس با استفاده از روش پژوهش کیفی (مصاحبه و مشاهده)، آثار طرح توسعه سلسله در منطقه و آرای مردم محلی درباره طرح بررسی شده است. نتایج پژوهش حاضر، نشان می‌دهند که طرح توسعه منطقه‌ای سلسله، آثار عمیقی در ابعاد مختلف، به‌ویژه در زمینه آموزش، بهداشت و عمران در منطقه داشته است. با توجه به تجربه اجرای طرح توسعه منطقه‌ای سلسله می‌توان دریافت که فقط با رفتن بین مردم و کار کردن با آنها، می‌توان برنامه‌ریزی کرد. همچنین، برنامه‌ریزی را فقط در سطح محلی می‌توان انجام داد. بنابراین، به برنامه‌ریزی محلی نیازمندیم، نه تنها به این دلیل که برنامه‌ریزان در سطح ملی نمی‌توانند مسائل مردم را در سطح محلی شناسایی کنند، بلکه به این دلیل که به مشارکت مستمر مردم در فرایند توسعه نیاز است.